Ana içeriğe atla

Kayıtlar

BOURDİEU’NUN DİNİ ALAN TEORİSİ VE UNSURLARI ÜZERİNE/HAYRETTİN GÜL

    DİNİ ALAN Weber temelde dinin doğasıyla değil, toplumsal eylemin belirli bir çeşidinin koşul ve etkileri bağlamında ilgilenir. Ona göre dini anlamak ancak öznel deneyimler, düşünceler, bireylerin amaçları vb. üzerinden anlam yönünden olabilir. Çünkü dini (eylem)dışsal yönden çok çeşitlilik gösterir. Dinsel veya büyüsel motifli eylem temelde bu dünyaya yöneliktir. Dini veya büyüsel motifli eylem ilk tezahüründe de görece rasyonel eylemdir. Weber’e göre dini veya büyüsel eylem ya da düşünce gündelik amaca yönelik eylem çevresinden ayrı tutulamaz çünkü dini veya büyüsel eylemin hedefleri ağırlıklı olarak ekonomiktir.(Weber, 1922:227-240) Bourdieu Weber’in yukarıda zikredilen dinsel ve büyüsel motifli eylemin temelde bu dünyaya yönelik olması yaklaşımı ve ‘rahip, peygamber [1] ve rahip olmayanlar arasındaki karşılıklı ilişkilerinin incelenmesinin gerekliliği’ fikrinden hareket etmiştir. [2] (Weber,1922:257) Weber, selamet ürünlerinin kullanım tekeline sahip olma mücadele...

Bourdieu'nun Kavramlar Dünyası Üzerine/Hayrettin Gül

      Bourdieu(1930-2002), dünyanın en etkili ama aynı zamanda çokça tartışılan sosyal bilimcilerden biri olarak kabul edilir..(Fröhlich&Rehbein,2014:9) Bourdieu, nesnelcilik ve öznelcilik, sosyal fizik ile toplumsal fenomenoloji arasında bir sentez kurabilmek için habitus, sermaye ve alan kavramlarıyla temellendirilen özgün kavramsal araçlar oluşturur. Bourdieu toplumsal dünyayı öznelerin deneyimleriyle veya özcü yaklaşımlar, tekil olay ve olguların (örneğin: yaş, cinsiyet, meslek vb.) kendi başlarına belirleyici oldukları gibi bir anlayışla çözümlenemeyeceğini, aksine ilişkisel bir epistemolojiyle düşünerek deneyimleri, olay ve olguları çoklu bir metodoloji ile analize tabi tutmak ve aralarındaki bağıntıları çözmek gerektiğini ileri sürer.( Wacquant,2014:61) Bourdieu’nun sosyolojisi, idealizm/materyalizm biçimindeki   klasik kutuplaşmayı, kültürel hayata dair materyalist ama indirgemeci olmayan bir yorumla aşan bir orta yol bulma yönünde cüretkâr bir gir...

SÜNNİLİĞİN SOSYOLOJİSİ ÜZERİNE -1- HAYRETTİN GÜL

  Bu bölümde Sünnilik başlığı altında ana dini akım olarak Sünni geleneğin doğuşu, referans çerçevesini oluşturan unsurlar üzerinde durulacaktır. Sosyoloji, olması gerekeni değil, olanı ve yaşanan gerçekliği konu edinir. Dinin toplumsal gerçekliği bireysel ve toplumsal anlamda dini anlayış biçimini yansıtan mezhebi oluşumların toplumsal dünyadaki tezahürleri olan mezhepler, tarikatlar, dini hareketler vb. unsurlarla ortaya çıkar. Burada ele alınacak İslam din olarak ideal anlamda İslam veya oryantalistik anlamda medeniyet kategorisi olarak düşünülen İslam değildir. İdeal İslam ile kastedilen Müslümanların inanç, yaşantı ve toplumsal hayatlarında uymaları gereken kuralları içeren dindir. Bu noktada burada araştırmaya konu olacak din olarak İslam’dan maksat tarihsel İslam’dır. Tarihsel İslam ile Müslümanların 14 asırdan beri bireysel ve toplumsal olarak, inanç ve davranış bakımından uyguladıkları olgusal gerçekliğe sahip tecrübelerdir(Cabiri,2011:37) Bu açıklamanın yapılmasının sebeb...